ramazan ayının gelişiyle birlikte osmanlı devlet daireleri "esnek çalışma saatlerine" geçerdi.
tâhirül-mevlevî'nin aktardığına göre meşrutiyet'in ilanına kadar devlet personeli öğle namazı vaktinde işe gelir, ikindi vaktiyle beraber evlerine dönerdi. mecmuası
yapılan araştırmalar 1700 sonlarından 1900'lere kadar osmanlı memurlarının günde ortalama 8-9 saat çalıştıklarını göstermektedir. ramazan ayı için hususi bir durum söz konusudur.
